Leczenie chrapania

Chrapanie nierzadko wiąże się z bezdechem sennym, czyli przerwami w oddychaniu, prowadzącymi do niedotlenienia organizmu. Najczęstsze przyczyny chrapania to zbyt wiotkie podniebienie, krzywa przegroda nosowa, przerost migdałków, niedrożny nos. Skuteczne leczenie chrapania pozwala zniwelować te problemy – w tym celu zastosowanie znalazły nowoczesne metody, takie jak laser, diatermia, snoreplastyka czy kriochirurgia.

Leczenie chrapania – wskazania

Leczenie chrapania jest wskazane jeśli mamy do czynienia z:

• chrapanie,
• bezdech senny.

Zabiegi pomocne w leczeniu chrapania

Zabiegi laryngologiczne bazujące na nowoczesnych technologiach są najskuteczniejszym rozwiązaniem na chrapanie. Przeprowadzane są pod znieczuleniem miejscowym, dzięki czemu są bezbolesne. W zależności od przyczyny chrapania, w jego leczeniu wykorzystywane są różne metody:

• laser – użycie lasera CO2 pozwala na małoinwazyjne i bezkrwawe leczenie chrapania. Nie wiąże się z powstaniem blizn, co gwarantuje dobry efekt kosmetyczny. Laser CO2 pozwala skorygować podniebienie miękkie, języczek podniebienia miękkiego czy migdałki podniebienne.
• Diatermia radiofalowa – zabieg z zastosowaniem prądu o częstotliwości fal radiowych zmniejsza uszkodzenia tkanek. Krwawienie jest minimalne, a tkanki goją się szybko, dzięki czemu uzyskuje się dobry efekt wizualny. Za pomocą diatermii radiofalowej wykonuje się np. plastykę małżowin nosa.
• Snoreplastyka – polega na wstrzyknięciu specjalnego leku w podśluzówkę podniebienia. Prowadzi to do wytworzenia tkanki włóknistej, która usztywnia zbyt wiotkie podniebienie.
• Kriochirurgia – w tej metodzie tkanki są poddawane niskim temperaturom w sposób kontrolowany, co prowadzi do ich zniszczenia. Umożliwia bezkrwawe zmniejszenie przerośniętych migdałków, plastykę podniebienia i języczka.

Obecnie dysponujemy takimi metodami leczenia chrapania, które są skuteczne, a przy tym mało krwawe lub wręcz bezkrwawe i nie wiążą się z długą czy trudną rekonwalescencją. Są to rozwiązania takie, jak laser, diatermia radiofalowa, kriochirurgia oraz snoreplastyka. Metody te obarczone są niskim ryzykiem powikłań, nie przekraczającym 3% przypadków. Pacjent, który przychodzi na zabieg, jeszcze tego samego dnia może wrócić do domu – mówi dr hab n. med. Dmitry Tretiakow, specjalista laryngolog (otolaryngolog).

Zabiegowe leczenie chrapania – przeciwwskazania

Przeciwwskazania do zabiegowego leczenia chrapania to:

• obturacyjny bezdech senny,
• ogólny zły stan zdrowia pacjenta,
• infekcje (bakteryjne, wirusowe, grzybicze).

Leczenie chrapania – przed zabiegiem

Każdy z zabiegów musi zostać poprzedzony konsultacją laryngologiczną. Specjalista dokona właściwej diagnostyki, na podstawie wywiadu przeprowadzonego z pacjentem oraz niezbędnych badań. Zabiegi nie wymagają specjalnych przygotowań.

Leczenie chrapania – zalecenia pozabiegowe

Leczenie chrapania – powikłania

Nowoczesne metody leczenia chrapania odznaczają się wysokim poziomem bezpieczeństwa. Powikłania zdarzają się rzadko (wynoszą mniej niż 3% przypadków). Najczęstsze z nich to krwawienie, ból pooperacyjny, gorączka – jeśli pojawią się do 3 dni po zabiegu, są to tzw. powikłania wczesne. Po 3 dniach po zabiegu może dojść do tzw. powikłań późnych – zaburzeń mowy, zakażenia rany, niewydolności podniebienia oraz powstania blizn i zrostów.

Leczenie chrapania – rekonwalescencja

Leczenie chrapania za pomocą metod takich, jak laser, diatermia, snoreplastyka czy kriochirurgia to zabiegi jednego dnia. Nie wymagają pozostania w szpitalu, pacjent kilkanaście minut po zabiegu może wrócić do domu. Przez kilka dni wskazany jest wypoczynek oraz unikanie nadmiernego wysiłku fizycznego.

Chrapanie a bruksizm

Wiele osób zmagających się z chrapaniem i bezdechem sennym cierpi również na bruksizm. Wiadomo już, że przypadłości te mogą występować razem, chociaż dokładne zależności między nimi są jeszcze badane, a charakter korelacji nie został jeszcze do końca określony. W metodologii badań wykorzystano polisomnografię oraz audio-wideo podczas snu.

Przy bruksizmie powszechnie zalecane są specjalne nakładki na zęby, mające chronić zęby przed tarciem o siebie. Jednak u osób, które chrapią i cierpią na bezdech senny odradza się stosowanie takich rozwiązań z istotnych powodów. Nie dość, że zapadające się podniebienie wiotkie zwęża drogi oddechowe, to jeszcze sama nakładka pogarsza przepływ powietrza. Istnieje natomiast możliwość zastosowania toksyny botulinowej na bruksizm i to rozwiązanie jest właśnie zalecane, gdy pacjent zmaga się jednocześnie z chrapaniem.

Pomiędzy chrapaniem i bezdechem sennym a bruksizmem zauważono szereg podobieństw:

• dolegliwości te występują najczęściej podczas spania na plecach, rzadziej przy innym ułożeniu ciała,
• u podłoża obu problemów znajdują się nieprawidłowe napięcia mięśniowe,
• przy obu tych dolegliwościach występują bóle głowy,
• w obu tych dolegliwościach mają miejsce wybudzenia z głębokiej fazy snu i przejścia w fazę snu płytkiego,
• zarówno przy chrapaniu i bezdechu sennym, jak i przy bruksizmie obserwuje się aktywność mięśni ustno-gardłowych i żwaczy.

Leczenie chrapania – FAQ

1. Skąd będę wiedział, jaki zabieg na chrapanie jest dla mnie najlepszy?

Przed zabiegami pacjent konsultowany jest ze specjalistą otolaryngologiem, który wykonuje szczegółową diagnostykę. Jej celem jest określenie przyczyn chrapania i bezdechów sennych, a także wybór najlepszej metody leczenia.

2. Czy do zabiegów na chrapanie trzeba się przygotowywać?

Zabiegi na chrapanie nie wymagają specjalnych przygotowań. Należy przestrzegać zaleceń laryngologa.

3. Czy zabiegi na chrapanie i bezdech senny wykonuje się pod narkozą?

Nie, zabiegi na chrapanie i bezdech senny przeprowadzane są w znieczuleniu miejscowym.

4. Czy zabiegi na chrapanie wymagają pobytu w szpitalu?

Nie, zabiegi na chrapanie nie wiążą się z hospitalizacją. Po kilkunastu minutach pacjent może wrócić do domu.

5. Czy chrapanie to choroba?

Chrapanie samo w sobie nie jest chorobą, a symptomem. Może stanowić objaw takich dolegliwości, jak: wiotkie podniebienie, przerost małżowin nosowych lub migdałków, czy krzywa przegroda nosowa.

6. Co oznacza chrapanie? Co powoduje chrapanie?

Chrapanie to sygnał, że nasz organizm podczas snu ma problemy ze swobodnym oddychaniem. Opadająca część gardzieli, która opada na tylną część języka, przerośnięte migdałki lub małżowiny nosowe, wydzielina zalegająca w nosie oraz inne czynniki nie pozwalają na skuteczne nabranie powietrza. W konsekwencji pojawia się chrapanie.

7. Chrapanie. Co zrobić, kiedy je zauważymy?

Jak tylko dowiemy się, że chrapiemy lub cierpimy na bezdech senny, należy udać się do lekarza laryngologa. Powinno się jak najszybciej podjąć odpowiednie kroki i zacząć walczyć z tym problemem, gdyż nie zniknie on samoistnie, a jedynie będzie się pogłębiał.

8. Czy chrapanie jest niebezpieczne?

Chrapanie jest niebezpieczne dla zdrowia, o ile nie jest powodowane chwilowymi czynnikami, jak chociażby zatkany nos z powodu alergii lub przeziębienia. Jeżeli wraz z katarem nie znika chrapanie, należy jak najszybciej udać się do lekarza. Długotrwałe chrapanie może być przyczyną niedotlenienia, przemęczenia, bólu głowy, migreny, a w zaawansowanym stadium prowadzić do bezdechów, a w konsekwencji nawet udaru, nadciśnienia i zawału serca.

9. Bezdech senny – co to?

Kiedy drogi oddechowe są zablokowane w pewnym stopniu, ale nie całkowicie – chrapiemy, ale gdy dochodzi do całkowitego zablokowania – mamy do czynienia z czasowym zatrzymaniem oddechu. Wówczas mówimy właśnie o bezdechu sennym. Po kilku/kilkunastu sekundach dochodzi do gwałtownego wybudzenia i przywrócenia oddechu, choć osoba cierpiąca na bezdech nie pamięta tych epizodów.

10. Chrapanie – jaki lekarz może pomóc?

Jak tylko zauważymy, że problem chrapania nas dotyczy, należy udać się do specjalisty otolaryngologa (laryngologa).

11. Co na chrapanie zadziała najlepiej?

Obecnie najskuteczniejszym sposobem na chrapanie, które nie jest jednorazowym epizodem, powodowanym przez np. przeziębienie, są profesjonalne zabiegi laryngologiczne takie, jak: laser CO2, diatermia radiofalowa, snoreplastyka oraz kriochorurgia. Ich zadaniem jest niwelowanie przyczyn chrapania, a więc źródła problemów.

12. Jak przestać chrapać? Czy zmiana pozycji spania coś da?

Chrapanie długoterminowe powodowane jest przez zmiany anatomiczne takie, jak na przykład: wiotkie podniebienie, przerost małżowin nosowych, krzywa przegroda nosowa, przerost migdałków, niedrożny nos. W takim przypadku zmiana pozycji, przekręcanie się na bok podczas snu, nie przyniesie długotrwałych rezultatów, a wręcz przeciwnie – problem będzie postępować. Dlatego w takim przypadku należy udać się na konsultacje laryngologiczne.

13. Bezdech senny – jak leczyć tę dolegliwość?

Najskuteczniejszymi metodami leczenia bezdechu sennego są specjalistyczne zabiegi laryngologiczne, które niwelują czynniki anatomiczne, powodujące epizody bezdechów. Są to takie nowoczesne rozwiązania, jak: diatermia radiofalowa, laser CO2, kriochorurgia oraz snoreplastyka.

Bibliografia

1. Chruściel-Nogalska M, Kozak M, Ey-Chmielewska H: Obstructive sleep apnea syndrome – the basics of diagnosis and treatment [w:] „Dental Forum”, Polskie Towarzystwo Stomatologiczne; Uniwersytet Medyczny w Poznaniu, 2015, s. 65-69
2. Bearpark H, Elliott L, Grunstein R, et al. Snoring and sleep apnea. A population study in Australian men. Am J Respir Crit Care Med. 1995; s. 1459–1465