Choć halitoza, czyli nieprzyjemny zapach s ust, nie jest stanem zagrażającym zdrowiu, to bardzo często stanowi dla pacjenta duży problem. Jest przyczyną kompleksów oraz wycofania się z życia społecznego. Na szczęście, brzydki zapach z ust można skutecznie leczyć. Najważniejsza jest trafna diagnostyka oraz wdrożenie efektywnej terapii. Jeżeli dbamy o higienę jamy ustnej i wiemy, że nie borykamy się z żadną chorobą zębów i przyzębia, warto skonsultować się z otolaryngologiem, który pomoże nam w określeniu przyczyn oraz wdroży leczenie.
Rodzaje halitozy | |
---|---|
Rodzaj halitozy | Charakterystyka |
Halitoza rzeczywista | Nieprzyjemny zapach z ust czuje zarówno pacjent, jak i otoczenie. W wydychanym powietrzu obecna jest siarka. |
Oddech pseudocuchnący | Pacjent odczuwa nieprzyjemny oddech, ale inne osoby go nie czują, a w wydychanym powietrzu nie ma związków siarki. |
Halitofobia | Leczenie halitozy przebiegło z powodzeniem, ale pacjent nadal uważa, że ma nieświeży oddech. |
Halitoza najczęściej wiąże się z jamą ustną, choć może wynikać także z dolegliwości okolic gardła, przełyku, dróg oddechowych (górnych i dolnych), a nawet żołądka, nerek i wątroby. Trafna diagnostyka jest podstawą skutecznego leczenia.
To właśnie dolegliwości ze strony jamy ustnej są najczęstszą przyczyną halitozy. W znacznej większości jest to nieprawidłowa higiena jamy ustnej, co powoduje nadmierny rozwój bakterii beztlenowych, które produkują lotne związki siarki, wpływające na nieprzyjemny zapach z ust.
Ponadto halitoza może mieć następujące przyczyny:
Jedną z przyczyn halitozy jest gromadzenie treści pokarmowej w kryptach migdałków podniebiennych. Do takiej sytuacji może dojść, gdy migdałki tracą swoją naturalną zdolność do samooczyszczania – najczęściej w wyniku powstania bliznowaceń, będących pozostałością po stanach zapalnych.
Treść gromadzona w migdałkach (pozostałości pokarmu, limfocyty, komórki nabłonka) z czasem zaczyna gnić, co prowadzi do powstania nieprzyjemnego zapachu ust. Co więcej, z czasem treść pod wpływem naturalnych procesów zamienia się w kamienie migdałkowe. Kamienie migdałkowe mogą być usunięte podczas kaszlu, a czasem za pomocą łyżeczki lub np. końcówki szczoteczki do zębów. Są to jednak doraźne rozwiązania, które nie tylko nie rozwiązują problemu, ale mogą też upośledzać zdolność migdałków do samooczyszczania.
Istnieją symptomy, sygnalizujące, że nieprzyjemny zapach z ust może wynikać z obecności czopów migdałkowych. Są to:
W przypadkach, gdy halitoza powodowana jest gromadzeniem treści w kryptach migdałkowych, najskuteczniejszym i najbezpieczniejszym sposobem leczenia jest kryptoliza. Calem zabiegu jest zamknięcie krypt migdałkowych, co pozwala na uzyskanie trwałych efektów przy jednoczesnym zachowaniu migdałków. Ma to ogromne znaczenie, ponieważ migdałki odgrywają istotną rolę, a ich zachowanie pozytywnie odbija się na komforcie życia pacjenta. Sam zabieg kryptolizy jest bezpieczny, szybki, nie wymaga narkozy, nie wiąże się z krwawieniem i dolegliwościami bólowymi. Zaraz po wyjściu z gabinetu można powrócić do codziennych zajęć – mówi dr hab n. med. Dmitry Tretiakow, specjalista laryngolog (otolaryngolog)
Zabieg kryptolizy zaczyna się od podania znieczulenia miejscowego i trwa około 30 minut. Najpierw oczyszcza się krypty migdałkowe z zalegającej treści. Następnie zamyka się je za pomocą kriochirurgii, lasera ablacyjnego CO2 lub za pomocą diatremii radiofalowej:
Za pomocą odpowiedniego urządzenia (w zależności od zastosowanej metody) dotyka się ujść krypt migdałkowych, co powoduje uszkodzenie błony śluzowej, złuszczenie i zabliźnienie. Przez kolejne 4-8 tygodni postępuje proces gojenia. Po właśnie tym czasie należy udać się do lekarza przeprowadzającego zabieg, w celu skontrolowania rezultatów i ocenienia rezultatów zabiegu.
Jeżeli masz halitozę, walczysz z nieprzyjemnym oddechem, skieruj się do specjalisty laryngologa, który trafnie zdiagnozuje problem i sprawdzi, czy nie jest on związany z kamieniami migdałkowymi lub zaleganiem treści. Stosowanie metod doraźnych daje niezadowalające rezultaty, a nawet może powodować liczne powikłania – np. upośledzenie mechanizmu samooczyszczania migdałków.
W przypadku kryptolizy mamy do czynienia z bardzo niskim poziomem powikłań – jest to jedynie 0,5-3%. Jednocześnie już po pierwszym zabiegu uzyskujemy bardzo wysoką skuteczność. Tylko u 3-5% pacjentów okazuje się, że konieczne jest całkowite usunięcie migdałków. Kryptoliza jest skuteczna, bezbolesna i mało inwazyjna, dzięki czemu od razu można wrócić do codziennych zajęć. To najbardziej efektywna metoda leczenia nieświeżego oddechu, powodowanego zaleganiem czopów w kryptach migdałkowych.
1. Braksator Marcin, Paradowski Lech, Halitoza–etiologia, diagnostyka i leczenie, 2009
2. Lewandowski Bogumił, Przykry zapach z ust (halitosis) – problem nie tylko stomatologiczny [w:] Medical Review 2, 2013
3. Pieniążek Anna, Pietrzak Mariusz, Halitoza–etiologia, metody diagnostyki i leczenie
4. Rosenberg Mel, Halitosis measurement by an industrial sulphide monitor [w:] Journal of periodontology, 1991, s. 487-489
5. Tretiakow Dmitry, Andrzej Skorek, Halitoza jako problem interdyscyplinarny, 2019