Polekowy nieżyt nosa

Polekowy nieżyt nosa to schorzenie, które towarzyszy przede wszystkim uzależnieniu od kropli i sprayu do nosa, ale może też wystąpić jako powikłanie po przyjmowaniu leków na nadciśnienie lub depresję. Jest to ciągłe uczucie zatkania, które nie jest związane z alergią lub infekcją.

Polekowy nieżyt nosa – objawy

Uczucie niedrożnego nosa, które się przedłuża i nie jest związane z reakcją alergiczną bądź przeziębieniem to najbardziej charakterystyczny symptom dla polekowego nieżytu nosa. Jednocześnie, paradoksalnie, można odczuwać suchość w nosie, kręcenie i ból nosa, pojawiają się drobne krwawienia, a czasem problemy z węchem i ból głowy.

Powikłania

Istotne jest skuteczne leczenie polekowego nieżytu nosa, gdyż to schorzenie wiąże się z ryzykiem wystąpienia wielu powikłań. Należą do nich takie problemy, jak: polipy nosa, nadmierna produkcja wydzieliny, zapalenie i ból ucha, zapalenie zatok, bóle głowy, a także problemy z węchem.

Diagnostyka polekowego nieżytu nosa

Diagnostyka polekowego nieżytu nosa opiera się przede wszystkim na wywiadzie z pacjentem. Pierwszym krokiem w leczeniu jest uświadomienie sobie przez pacjenta istnienia problemu. Takie osoby odczuwają konieczność ciągłego stosowania kropli bądź sprayu do nosa. W przeciwnym razie odczuwają nieznośne uczucie zatkania, które uniemożliwia normalne funkcjonowanie, w tym sen.

Polekowy nieżyt nosa – leczenie

Polekowy nieżyt nosa – jak leczyć ten problem? Istnieje kilka rozwiązań. Metodę należy dobrać do indywidualnych potrzeb i możliwości. Polekowy nieżyt nosa najłatwiej zlikwidować poprzez odstawienie kropli i sprayu. To najbardziej radykalne wyjście i trzeba wziąć pod uwagę, że przez dwa tygodnie do czynienia będziemy mieć z ciągłym uczuciem zatkania nosa. Chcąc nieco złagodzić ten stan, można w tym okresie stosować roztwory soli oraz wody morskiej.

Te preparaty pomogą udrożnić nos, ale nie powodują uzależnienia. Niestety nie ma gwarancji rozwiązania problemu w ten sposób. Mniej wytrwałe osoby mogą spróbować leczyć każdą dziurkę osobno. W tej metodzie najpierw rezygnuje się ze stosowania kropli tylko do jednej dziurki, a gdy zostaje ona wyleczona, przechodzi się do drugiej. Dzięki temu cały czas mamy drożną jedną stronę nosa. W przypadkach, gdy pacjent odczuwa tak silny dyskomfort, że nie jest w stanie odstawić kropli całkowicie, można zastosować kurację zastępczą.

Wówczas zażywać można tabletki z pseudoefedryną, która wykazuje działanie hamujące katar. Jest to jednak kolejna substancja, której nie można nadużywać, gdyż także wykazuje właściwości uzależniające. Chcąc ułatwić sobie wychodzenie z polekowego nieżytu nosa, można zacząć od zmniejszania stężenia substancji czynnych – xylometazoliny i oxymetazoliny – w stosowanym preparacie. Większość proucentów oferuje takie środki w różnych wariantach stężenia składników. Jeżeli dostępne są krople lub spray o niższym stężeniu, warto najpierw przejść na łagodniejszy preparat, a potem dopiero zupełnie go odstawiać całkowicie.

Metody zachowawcze leczenia nieżytu polekowego nosa niestety są mało skuteczne, dlatego w ostatnim czasie co raz częściej stosują się metody chirurgiczne – mukotomia, konchoplastyka przy użyciu fal radiowych, lasera, kriochirurgii. Są to metody małoinwazyjne, wykonywane ambulatoryjnie i co najlepsze – najbardziej skutecznie z dotychczas znanych.

Krople obkurczające błonę śluzową nosa są łatwo dostępne, dlatego nieświadomi ryzyka pacjenci ich nadużywają. Gdy pojawia się problem z uzależnieniem, pacjent nie może odstawić kropli, bo na przykład ma uczucie, że się bez nich dusi. Niestety, obecnie nie mamy skutecznych metod farmakologicznego leczenia tego uzależnienia. Najlepsze efekty daje leczenie chirurgiczne i zabiegi takie, jak konchoplastyka, mukotomia, plastyka małżowin nosowych dolnych – mówi dr n. med. Dmitry Tretiakow, specjalista laryngolog (otolaryngolog).

Polekowy nieżyt nosa u niemowląt i dzieci

Podobnie, jak w przypadku osób dorosłych, polekowy nieżyt nosa u niemowląt i dzieci to efekt nadużywania preparatów z xylometazoliną i oxymetazoliną. Warto wspomnieć, że u najmłodszych bezpieczny okres stosowania takich środków jest krótszy niż u dorosłych i wynosi nie 5, a 3 dni. Jeżeli już doszło do uzależnienia od takich środków, warto po odstawieniu stosować roztwór soli lub wody morskiej oraz inhalacje, aby złagodzić dolegliwości.

Bibliografia

1. Dąbrowski P: Nasal obstruction – causes, diagnosis, and treatment [w:] „Lekarz POZ”, 2017, s. 19-28
2. Krzych-Fałta E, Furmańczyk K, Wojas O, et al: The frequency of use of OTC drugs by subjects with diagnosed allergic rhinitis in the light of the ECAP (Epidemiology of Allergic Diseases in Poland) project [w:] „Alergologia Polska – Polish Journal of Allergology”, 2018, s. 168-174