Wodnisty katar

Wodnisty katar to jedna z najbardziej powszechnych dolegliwości. Najczęściej jest objawem infekcji wirusowej lub reakcji alergicznej. Choć w większości przypadków sam w sobie nie jest groźny, to niedoleczony może prowadzić do pojawienia się wielu innych, bardziej nieprzyjemnych dolegliwości. Dlatego w przypadku, gdy jest on zbyt dokuczliwy, trwa ponad tydzień lub często powraca, należy skonsultować się z lekarzem.

Wodnisty katar – przyczyny i objawy

Wodnisty katar najczęściej jest wynikiem łagodnej infekcji wirusowej lub alergii. Jak rozróżnić te dwa schorzenia? W przypadku kataru o podłożu infekcyjnym najczęściej pojawia się również podwyższona temperatura ciała, ból gardła, kaszel. Objawy mijają po około tygodniu. W przypadku alergii katar może utrzymywać się dłużej i ma charakter okresowy.

Nie towarzyszy mu podwyższona temperatura ciała, ale za to pojawić się może łzawienie, swędzenie oczu, czy kichanie. Ponadto wyróżnić można pewne prawidłowości – katar pojawia się w określonych sytuacjach, np. po wyjściu z domu, znika w pomieszczeniach lub w deszczową pogodę.

Wodnisty katar nie jest objawem specyficznym, chociaż przeważnie występuje podczas alergicznego nieżytu nosa i wirusowego zapalenia jamy nosa oraz górnych dróg oddechowych jako objaw obustronny. Gdy przezroczysty płyn wycieka tylko z jednej strony nosa, a wcześniej doszło do urazu głowy, możemy mieć do czynienia ze złamaniem podstawy czaszki i wyciekającym płynem mózgowo-rdzeniowym. Konieczna wtedy jest dalsza diagnostyka i szczegółowa analiza wyników badań – mówi dr hab n. med. Dmitry Tretiakow, specjalista laryngolog (otolaryngolog).

Domowe sposoby na katar wodnisty

W zależności o tego, jaka jest przyczyna kataru, powinno się wdrożyć różne metody leczenia. Istnieją jednak domowe sposoby, które pomogą złagodzić dolegliwości. W przypadku wodnistego kataru o podłożu infekcyjnym, mogą przynieść ulgę w procesie zdrowienia. Jeżeli jednak wydzielina stanie się gęsta i o żółtawej lub zielonkawej barwie, konieczna będzie wizyta u lekarza. Może to oznaczać, że infekcja wirusowa przeszła w infekcję bakteryjną.

W aptekach znaleźć można dostępne bez recepty krople i spraye. Trzeba jednak na nie uważać, gdyż mogą uzależniać – prowadzić do przewlekłego nieżytu nosa, podrażnienia i zaniku błony śluzowej, częstych krwawień i wielu innych powikłań. Chcąc uniknąć takiej sytuacji, należy stosować je nie dłużej niż 5 dni i z częstotliwością taką, jak zalecono w dołączonej ulotce.

Bezpieczną alternatywą są roztwory soli i wody morskiej – także dostępne w postaci kropli oraz sprayów. Efekty stosowania są podobne – wydzielina jest rozrzedzana i łatwiej ją usunąć. Dodatkowo działają nawilżająco i łagodząco na błonę śluzową nosa. Co najważniejsze, nie powodują uzależnienia.

Wodnisty katar w domowym zaciszu można zwalczać za pomocą inhalacji. Pomogą one rozrzedzić wodnisty katar i usunąć go. Oczyszczanie nosa i zatok nie tylko przywraca komfort, ale zapobiega też zapaleniu zatok. Do dwóch litrów wrzątku należy dodać łyżkę soli. Osoby, które nie są alergikami mogą też zastosować kilka kropli olejku – np. piniowego lub miętowego. Pomogą one oczyścić nos, a także wykazują właściwości przeciwbakteryjne.

Wodnisty katar i kichanie można też złagodzić poprzez nawilżanie powietrza. Stosowanie specjalnych nawilżaczy z dodatkiem kilku kropli dowolnego olejku eterycznego pomoże oczyścić nos, a także złagodzi podrażnienia, nawilży i wspomoże odbudowę błony śluzowej.

Jak leczyć wodnisty katar?

Metoda leczenia wodnistego kataru zależna jest od przyczyn wystąpienia tego problemu. W przypadku przezroczystej wydzieliny, towarzyszącej infekcji, najczęściej wystarczy leczenie domowe. Dopiero kiedy trwa on dłużej niż tydzień lub zmienia barwę i konsystencję, zaleca się konsultację z lekarzem. Na podstawie wywiadu oraz kilku prostych badań, zaleca on stosowanie preparatów, które przyśpieszą proces leczenia. Jeśli infekcja będzie postępować, konieczne może się okazać włączenie antybiotyków.

Zupełnie inaczej wygląda leczenie w przypadku alergicznego wodnistego kataru. Metoda uzależniona jest od nasilenia objawów. Czasem, jeżeli dolegliwości nie są bardzo uciążliwe i mają charakter epizodyczny, wystarcza stosowanie domowych rozwiązań. Jeżeli to za mało, warto skonsultować się z alergologiem, który udzieli specjalistycznej pomocy. Może zalecić stosowanie np. kropli do nosa ze sterydami lub stosowanie leków przeciwhistaminowych.

Nie ma metody na leczenie wodnistego kataru samego w sobie. Wszystkie metody opierają się o leczenie przyczyny wystąpienia dolegliwości, dlatego ogromne znaczenie ma dobra diagnostyka.

Wodnisty katar może być szczególnie uciążliwy w przypadku osób ze skrzywioną przegrodą lub przerostem małżowin nosowych, które dodatkowo negatywnie wpływają na drożność. W takim przypadku ulgę mogą przynieść zabiegi laryngologiczne – septoplastyka lub konchoplastyka.

Wodnisty katar u dziecka

Wodnisty katar u dziecka to dość częsta dolegliwość. Wynika zarówno z dość częstych reakcji alergicznych, jak i bardzo częstego zapadania na przeziębienie w okresie jesienno-zimowym. W przypadku niektórych dzieci to może być nawet 8-10 razy w sezonie. Wodnisty katar u niemowlaka najczęściej poprzedzony jest niechęcią do ssania piersi.

Czyszczenie noska za pomocą chusteczki możliwe jest od 12 miesiąca życia. Dziecko jest w stanie samodzielnie dmuchać nosek w wieku trzech lat. Warto jednak wcześniej nauczyć go tej czynności. Zalegająca wydzielina w nosie może bowiem przyczyniać się do zapalenia zatok oraz wielu innych problemów.

Wodnisty katar – powikłania

Ignorowanie wodnistego kataru może doprowadzić do pojawienia się wielu powikłań. Najczęstszym są nadkażenia górnych dróg oddechowych, co może doprowadzić do zapalenia zatok, infekcji bakteryjnej, zapalenia ucha oraz infekcji gardła. Pojawić mogą się również częste bóle głowy oraz problemy ze snem, problemy z węchem, a nawet polipy nosa. Z kolei alergiczny wodnisty katar może powodować astmę oskrzelową.

Bibliografia

1. Bartkowiak-Emeryk M, Emeryk A: Allergen immunotherapy in allergic rhinitis [w:] „Postępy Dermatologii i Alergologii”, 2012, s. 32-38
2. Buczyłko K: Non-allergic rhinitis [w:] „Advances in Dermatology and Allergology”, 2009, s. 369-371
3. Dąbrowski P: Nasal obstruction – causes, diagnosis, and treatment [w:] „Lekarz POZ”, 2017, s. 19-28
4. Emeryk A, Bartkowiak-Emeryk M: Therapeutic management of allergic rhinitis [w:] „Postępy Dermatologii i Alergologii”, 2012, s. 19-31
5. Golusiński W, Banaszewski J: Diagnosis and treatment of chronic rhinosinusitis [w:] „Postępy w chirurgii głowy i szyi”, 2006, s. 46-52
6. Samoliński B, Komorowski J: Treatment of rhinitis [w:] „Przewodnik Lekarza”, 2006, 42-49